De cirkel is rond

Bijna 92 jaar is ze. Het gaat niet goed, ze is ziek, steeds verder nemen haar krachten en haar energie af. Maar ze wil nog niet gaan, het kan nog niet. Te verbonden is ze met haar oudste kind, haar kind met Down. Tot 2 jaar geleden zorgde ze voor hem. Tot het echt niet meer ging en ze beiden naar een instelling moesten. Het deed pijn eerst, maar toch vonden ze allebei hun draai, een nieuw evenwicht. Minder vastgeklampt aan elkaar. Elke week bezocht hij haar, dan kwam hij met de regiotaxi. Tot Corona, toen werden de bezoekjes afhankelijk van zijn zussen en anderen die hem nu en dan mee konden nemen. En nu dit, een herseninfarct, ze kan vrijwel niets meer, maar haar hoofd is nog helder en ze kan nog praten.

Ze hebben samen de weg gevolgd van je verbinden met de ander, je zo intens aan elkaar hechten en van elkaar houden. Haar geliefde, fantastische kind. Vrolijk, eigenwijs en zorgzaam. En nu komt het moment van elkaar verliezen eraan en ze wil het niet. Persé wil ze hem het verdriet besparen om haar te moeten verliezen. Liever heeft zij zelf het verdriet van verliezen. Al vele keren heeft ze gerouwd en heeft ze een nieuwe balans gevonden. De cirkel doorlopen. Zij kan het hebben al zal het ook haar raken tot in het diepst van haar wezen.

Het is een groot mysterie van het menselijk leven
dat het geleden leed langzaam overgaat
in stille innige vreugde
dat onze bittere tranen
ten slotte tranen van ontroering en zuivering van het hart worden 

(Aljosha in ’De gebroeders Karamazov’, Fjodor Dostojevski) 

‘Het gaat goed met hem, hij weet dat het niet goed met je gaat, vertrouw maar op zijn veerkracht’, zegt haar dochter. En ze weet het wel: Hij heeft een talent voor zich neerleggen bij de dingen die nou eenmaal zijn. Hij zal zich herpakken, dat heeft ze ook gezien toen haar man, zijn vader stierf. Hij was intens verdrietig, maar pakte de rol op van de man in huis. Hij zorgde op zijn geheel eigen wijze voor haar en samen vonden ze een nieuw evenwicht. Een twee eenheid waren ze, wat een geschenk in haar leven is hij. En ze moeten elkaar loslaten. Hij zal ook nu weer een nieuw evenwicht vinden, zonder haar.

Deze moeder weet van hechten, van verlies en rouw, van doorleven en van door leven. En haar zoon ook. Ze kent hem, hij is als geen ander in staat tot diep, innig contact en zal vragen om troost en steun als hij het nodig heeft, straks als zij er niet meer is. Hij weet zich geborgen, ook bij anderen.

Op 23 januari overleed de moeder. De zorg voor haar jongen is definitief over naar de dochter, de erfenis van het levende verlies.